Κάθε Δεκέμβρη, οι ίδιες μελωδίες επιστρέφουν στα ηχεία μας. Τις τραγουδάμε μηχανικά, τις ακούμε σε δρόμους, στέκια και σπίτια, συχνά χωρίς να ξέρουμε ότι πίσω τους κρύβονται ιστορίες γεμάτες αγωνία, μηνύματα για τη φτώχεια και τον έρωτα. Από τον 19ο αιώνα μέχρι την pop εποχή των '80s, αυτά είναι τα πιο εμβληματικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια και οι απίστευτες διαδρομές τους στον χρόνο.

Enjoy!

Silent Night (Stille Nacht) - 1818

Το πιο... ήσυχο χριστουγεννιάτικο τραγούδι γεννήθηκε μέσα σε κρίση. Παραμονή Χριστουγέννων, το 1818, σε ένα μικρό χωριό της Αυστρίας. Το εκκλησιαστικό όργανο είχε χαλάσει - άλλοι λένε από πλημμύρα, άλλοι από ποντίκια. Ο ιερέας Γιόζεφ Μορ στράφηκε στον φίλο του, δάσκαλο μουσικής Φραντς Γκρούμπερ, και του ζήτησε να μελοποιήσει ένα ποίημά του για κιθάρα. Έτσι γεννήθηκε το Silent Night, ένα τραγούδι τόσο απλό που κανείς δε φανταζόταν πως θα γινόταν ο ύμνος των Χριστουγέννων παγκοσμίως. Κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, μάλιστα, λέγεται ότι στρατιώτες από αντίπαλα χαρακώματα το τραγουδούσαν μαζί τη νύχτα των Χριστουγέννων ως μια σπάνια στιγμή ειρήνης μέσα στον πόλεμο.

Jingle Bells - 1857

Παρά το όνομά του, το Jingle Bells δε γράφτηκε για τα Χριστούγεννα. Ο Τζέιμς Λορντ Πίρποντ το συνέθεσε για την Ημέρα των Ευχαριστιών, εμπνευσμένος από αγώνες με έλκηθρα στη Μασαχουσέτη. Η χαρούμενη μελωδία και οι εικόνες χειμωνιάτικης βόλτας, όμως, το «μετέφεραν» γρήγορα στον Δεκέμβρη. Έγινε το πρώτο τραγούδι που μεταδόθηκε ποτέ από το διάστημα (το 1965!), αποδεικνύοντας ότι τα καμπανάκια του ακούγονται παντού, ακόμα κι εκτός Γης.

White Christmas - 1942

Στη σκιά του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ίρβινγκ Μπερλίν έγραψε ένα τραγούδι γεμάτο νοσταλγία για έναν κόσμο πιο αθώο, πιο ήσυχο. Το White Christmas, με τη φωνή του Μπινγκ Κρόσμπι, δε μιλά για δώρα ή γιορτές, αλλά για την απλή επιθυμία της επιστροφής στο σπίτι. Για τους στρατιώτες που πολεμούσαν μακριά από τις οικογένειές τους, το τραγούδι αυτό έγινε σχεδόν επώδυνο – αλλά και παρηγορητικό. Μέχρι σήμερα παραμένει το πιο εμπορικό single όλων των εποχών.

Feliz Navidad - 1970

Δύο λέξεις στα ισπανικά. Τρεις στα αγγλικά. Κι όμως, το Feliz Navidad του Χοσέ Φελισιάνο κατάφερε να ενώσει πολιτισμούς. Γραμμένο από έναν Πορτορικανό καλλιτέχνη που μεγάλωσε φτωχικά και ήταν τυφλός από βρέφος, το τραγούδι είναι ένας ύμνος στη χαρά χωρίς σύνορα. Η απλότητά του το έκανε παγκόσμιο. Δε χρειάζεται να ξέρεις τη γλώσσα, αρκεί να νιώσεις το πνεύμα.

Do They Know It’s Christmas? - 1984 

Τα Χριστούγεννα συναντούν την παγκόσμια πολιτική. Όταν ο Μπομπ Γκέλντοφ είδε εικόνες λιμού στην Αιθιοπία, αποφάσισε να δράσει. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, συγκέντρωσε τα μεγαλύτερα ονόματα της βρετανικής μουσικής σκηνής (U2, George Michael, Sting κ.ά.) και ηχογράφησε ένα φανταστικό τραγούδι-κραυγή. Το Do They Know It’s Christmas? μετατράπηκε γρήγορα σε κοινωνικό γεγονός. Άνοιξε τον δρόμο για το Live Aid και έδειξε ότι η pop σκηνή μπορεί να αλλάξει -ή έστω να ταράξει- τον κόσμο.

Last Christmas - 1984

Την ίδια χρονιά, ένα εντελώς διαφορετικό τραγούδι γράφεται... σε ένα παιδικό δωμάτιο. Ο Τζορτζ Μάικλ συνέθεσε το θρυλικό Last Christmas σχεδόν μόνος του, μιλώντας για έρωτα, απώλεια και δεύτερες ευκαιρίες. Παρά το γιορτινό περιτύλιγμα, πρόκειται για μια μελαγχολική εξομολόγηση, και ίσως γι’ αυτό αγαπήθηκε τόσο. Έχασε τότε την πρώτη θέση από το τραγούδι του Band Aid, αλλά κέρδισε την αιωνιότητα, μιας και θα το ακούμε για πάντα.

Driving Home for Christmas - 1986

Ο Κρις Ρία, που έφυγε χθες από τη ζωή, έγραψε αυτό το τραγούδι κολλημένος σε ένα αυτοκίνητο, μέσα στο κρύο, επιστρέφοντας σπίτι για τις γιορτές. Δεν είχε σκοπό να γίνει επιτυχία – ήταν σχεδόν σαν ένα προσωπικό ημερολόγιο. Κι όμως, το Driving Home for Christmas έγινε ο απόλυτος ύμνος της επιστροφής: της κούρασης πριν αφεθούμε στο γιορτινό κλίμα, της προσμονής, της σιωπηλής χαράς ότι «όπου να ’ναι φτάνουμε».