Αύγουστος, 2021. Η Ίος ήταν το πρώτο νησί των Κυκλάδων που επισκεπτόμουν ως ενήλικας, σε μια περίοδο που οι «κανόνες» στον τρόπο που ταξιδεύαμε είχαν αλλάξει εντελώς εξαιτίας του Covid. Παρόλα αυτά, από την πρώτη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στο νησί, βρέθηκα μπροστά σε όλα αυτά για τα οποία είναι φημισμένος αυτός ο τόπος: Νεολαία παντού, μια τεράστια εισροή τουριστών από κάθε γωνιά του κόσμου κι ένα lifestyle που κι εγώ ο ίδιος προσπαθούσα να καταλάβω αν μου ταιριάζει - ή αν τελικά θα μετάνιωνα που δεν προτίμησα έναν low-profile προορισμό. Το απόλαυσα, όμως, αυτό το ταξίδι γιατί συνειδητοποίησα πως όπου κι αν βρεθείς, όποια κι αν είναι τα cliché που εμείς οι ίδιοι «φοράμε» σε ένα μέρος, πάντα θα υπάρχει και η άλλη, ανεξερεύνητη πλευρά. Στο χέρι σου είναι ποια από τις δύο θα διαλέξεις να ζήσεις.
Μάιος, 2024. Γνωρίζω τον Θάνο με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου του μυθιστορήματος και κάνουμε μαζί ένα SKG Stories, όπου -μεταξύ άλλων- μου μίλησε για τη δική του Θεσσαλονίκη. Στον χρόνο που ακολούθησε, και αφού ανταλλάξαμε follows στο Instagram, έβλεπα πως μεγάλο κομμάτι της ζωής του το περνά στην Ίο, μοιράζοντας με τους ακόλουθούς του πανέμορφες φωτογραφίες και στιγμές από την Ίο, κι εκεί ήταν που αναρωτήθηκα τι μπορεί να κάνει στο νησί.
Ένα καλοκαίρι αργότερα, ο ίδιος μού λύνει την απορία και μας παραθέτει τον δικό του 10λογο που η Ίος έχει βρει μια θέση στην καρδιά του.
1. Η πρώτη φορά που βρέθηκα στο νησί ήταν τον Μάιο του 2022 για να δουλέψω σεζόν. Μετά από δυο χρονιές στη Σαντορίνη, δεν ήξερα τι να περιμένω από την Ίο. Δεν ήξερα πόσο μεγάλη είναι ούτε τι είδους κόσμο προσελκύει. Βάδιζα τελείως στα τυφλά και ίσως γι' αυτό η πρώτη εικόνα που αντίκρισα να μου έκανε τόσο μεγάλη εντύπωση: ένα λιμάνι μικρό και μαζεμένο, με δυο δρόμους, λίγες καφετέριες κι εστιατόρια και κάμποσα σκάφη να επιπλέουν στην προβλήτα. Και γύρω του, λόφοι. Ολόκληρες εκτάσεις από παρθένα, ανεκμετάλλευτη γη με λίγες πιτσιλιές από λευκά σπιτάκια εδώ κι εκεί. Καθώς οδηγούσα προς το ξενοδοχείο όπου θα εργαζόμουν κατάλαβα ότι πέρα από τη Χώρα και το λιμάνι όπου ήταν συγκεντρωμένη η ζωή του νησιού, δεν υπήρχε τίποτε άλλο παρά οι ορδές των κατσικιών και οι καταγάλανες αμμώδεις παραλίες.
2. Αυτός ο τόπος βρήκε μια πραγματική θέση στην καρδιά μου όταν πήρα το μονοπάτι που οδηγεί στον Φάρο. Είναι αρκετά λεπτά ποδαρόδρομος αλλά όταν φτάνεις στο τέρμα του, η θέα και η αίσθηση ότι κατάφερες να εξερευνήσεις άλλο ένα κομμάτι του νησιού σε αποζημιώνουν.
3. Το πρώτο πράγμα που κάνω όταν κατεβαίνω από το πλοίο είναι μια βόλτα στην εκκλησία της Αγίας Ειρήνης και έπειτα να πιώ τον καφέ μου σε ένα από τα στέκια μου στο λιμάνι με θεά τα σκάφη που είναι δεμένα εκεί. Παίρνω μια βαθιά ανάσα, διαβάζω το βιβλίο μου, πιάνω συζήτηση με παλιούς γνωστούς. Αρχίζω να προσαρμόζομαι σιγά-σιγά σε έναν ρυθμό διαφορετικό από αυτόν της πόλης.
4. Τους ανθρώπους εδώ θα τους περιέγραφα ζεστούς αλλά και διστακτικούς. Οι περισσότεροι θα σε χαιρετίσουν στον δρόμο, κάποιοι θα σου πιάσουν τη συζήτηση, ενώ κάποιοι άλλοι θα χρειαστεί να σε δουν κάμποσες φορές ώστε να καταλάβουν ότι το νησί τους θα είναι το δεύτερο σπίτι σου για τους επόμενους μήνες. Από εκεί και πέρα όλα είναι πιο εύκολα και πιο απλά, η κοινότητα είναι μικρή κι ευπρόσδεκτη. Αν έχεις και την ευκαιρία μπορεί να ακούσεις συναρπαστικές ιστορίες, από το πώς έφτιαχναν τους καρπουζολουκουμάδες τα παλιά χρόνια μέχρι και για χαμένους θησαυρούς πειρατών. Άλλωστε, δεν περιμένεις τίποτα λιγότερα δημιουργικό από ένα νησί στο οποίο φημολογείται ότι έχει ταφεί ο Όμηρος. Οι ντόπιοι είναι γεμάτοι κουλτούρα και αγάπη για την παράδοση, το περιβάλλον και την αυθεντικότητα.
5. Το καλύτερο φαγητό το έχω απολαύσει στο Κατώγι. Μετρώντας σχεδόν μια εικοσαετία, αυτό το υπόσκαφο πολύχρωμο εστιατόριο με τη γραφική αυλή του υπόσχεται χορταστικούς μεζέδες εξαιρετικής ποιότητας και ασυναγώνιστης γεύσης, καθώς και μια μουσικοχορευτική ατμόσφαιρα, βγαλμένη θαρρείς από το Mamma Mia. Και για ποτό επιλέγω το Click με την ωραία του μουσική και τα θαυμάσια κοκτέιλ του. Παρόλο που βρίσκεται στη χώρα και μάλιστα σε πολυσύχναστο δρόμο, δεν υπάρχει η βαβούρα και ο πανικός που επικρατεί στα υπόλοιπα μαγαζιά. Μπορείς να συζητήσεις άνετα με τους φίλους σου ή με το ραντεβού σου.
6. Η γεύση που κουβαλάω μαζί μου κάθε φορά που φεύγω είναι το παγωτό lila pause από τη Δωδώνη και τα τηγανητά καλαμαράκια της Κουμπάρας.
7. Κάνεις δε μιλάει γι’ αυτό, αλλά το νησί αλλάζει πρόσωπο όταν μεσημεριάζει. Τα στενά σοκάκια της Χώρας, που το βράδυ κατακλύζονται από κόσμο, αδειάζουν. Τα καταστήματα κατεβάζουν για λίγο τα ρολά τους. Τα εστιατόρια προειδοποιούν τους ανυποψίαστους περαστικούς ότι θα λειτουργήσουν το απόγευμα. Ένα δροσερό αεράκι βουίζει μέσα από τις στοές. Ο χρόνος φαίνεται να σταματάει καθώς οι περισσότεροι απολαμβάνουν έναν υπνάκο ή βρίσκονται στις παραλίες. Εκείνη τη μαγική ώρα της βραδύτητας μπορείς να κάτσεις στα παγκάκια, να πιεις τη λεμονάδα σου ή να φας το παγωτό σου. Γενικά, η Ίος είναι νησί μεγάλων αντιθέσεων. Μπορεί σε ένα μέρος να είναι συγκεντρωμένοι οι έφηβοι, να πίνουν, να φωνάζουν, και στην άλλη μεριά να είναι ένα καλό εστιατόριο με εκλεπτυσμένο κόσμο που μιλάει χαμηλόφωνα κάτω από τα κεριά.
«Η αίσθηση ανεμελιάς και χαλαρότητας, οι παραλίες με τα βαθυγάλανα νερά, η διασκέδαση, το φαγητό, οι εκκλησίες και τα πανηγύρια, η σπάνια ομορφιά του άγριου τοπίου... Είναι τόσα πολλά αυτά που χαρακτηρίζουν την Ίο και άλλα τόσα που δε σου έρχονται εύκολα στο μυαλό παρά μόνο αν τα ανακαλύψεις μόνος σου. Είναι δύσκολο να φύγεις και να μη σου λείψει έστω και λίγο»
8. Η μεγάλη γιορτή του νησιού είναι το πανηγύρι του Άι-Γιάννη στην Ψάθη, έναν μικρό οικισμό στη βόρεια πλευρά του νησιού. Με μεγάλα καζάνια φαγητό και ζωντανή ορχήστρα, οι κάτοικοι, οι τουρίστες αλλά και ο κόσμος από τα γύρω νησιά μαζεύεται στο εκκλησάκι και γλεντάει μέχρι το πρωί. Υπάρχουν αρκετά διαδεδομένα πανηγύρια στο νησί, παραδείγματος χάρη της Κοίμησης της Θεοτόκου στην Παναγία Γκρεμνιώτισσα τον Δεκαπενταύγουστο και της Γέννησης της Θεοτόκου στις 7-8 Σεπτέμβρη στην Αγία Θεοδότη και στο Παλαιόκαστρο. Εκτός από τα πανηγύρια, η Ίος έχει και ενδιαφέρουσες παραδόσεις που έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα όπως οι «Κούνιες» και ο «Κλήδονας».
9. Αν έπρεπε να μοιραστώ μια ιστορία μου που συνέβη μόνο εδώ, αυτή θα ήταν ένα κάπως στενάχωρο και συγκινητικό επεισόδιο. Είχα μια πολύ δύσκολη μέρα στη δουλειά με αποτέλεσμα να ξεσπάσω σε δάκρυα. Ο σκύλος μιας συναδέλφου μου με είδε σε μια γωνία, μακριά από τον κόσμο, ήρθε δίπλα μου και ακούμπησε το ένα ποδαράκι στα χέρια μου. Αργότερα, άπλωσε και το άλλο ποδαράκι με αποτέλεσμα να κάνουμε μια αγκαλιά. Ήταν από τις πιο όμορφες στιγμές που έχω ζήσει και που με έχει κάνει να πιστεύω ότι τα ζώα μπορούν να σου προσφέρουν πιο εύκολα παρηγοριά από τους ανθρώπους.
10. Ένα ηλιοβασίλεμα εδώ που δε θα ξεχάσω ποτέ, ήταν στην Παναγιά Γκρεμνιώτισσα, προς τα μέσα Οκτώβρη. Ήταν οι τελευταίες μέρες της σεζόν πριν κλείσουμε. Ο κόσμος είχε φύγει, τα περισσότερα μαγαζιά είχαν κλείσει και ήμασταν οι μόνοι που απολάμβαναν το ηλιοβασίλεμα εκείνη τη στιγμή. Είχε άπνοια και ένα λεπτό πέπλο κάλυπτε τον ορίζοντα μέχρι τη Σίκινο. Ο ουρανός γέμισε ξαφνικά με μια απίστευτη απόχρωση του κόκκινου και του μοβ. Καμία λέξη, καμία φωτογραφία δεν μπορεί να αποτυπώσει τα χρώματα αλλά και την αίσθηση που μου άφησαν. Ήταν, κατά κάποιον τρόπο, μια αίσθηση αποχαιρετισμού. Ένιωθα ότι μαζί με τον ήλιο που έδυε είχαν δύσει και κάποιες από τις πιο όμορφες καλοκαιρινές αναμνήσεις.
Plus one:
Αυτό που πρέπει κανείς να πάρει μαζί του φεύγοντας είναι σίγουρα κάποια τυριά από το παραδοσιακό τυροκομείο Διασέλι (Πουθενά αλλού δεν μπορείς να βρεις ωραιότερα τυριά από τα Νιώτικα - Από τότε που δοκίμασα τη χωριάτικη με Ξινό, έχω μάθει και το επιλέγω ασυνείδητα), καθώς και προϊόντα από το κατάστημα Μοσέντα, όπως μαρμελάδες και μυζυθροπιτάκια.
Φωτογραφίες: Θάνος Μολούδης
