Κάθε Αύγουστο, το φεγγάρι μας χαρίζει ένα από τα πιο μαγευτικά του θεάματα - ένα ολόγιομο φως που κυριαρχεί μετατρέποντας τη νύχτα σε εμπειρία. Φέτος, η κορύφωση του θα πραγματοποιηθεί στις 9 Αυγούστου και είναι η τέλεια αφορμή να σταθούμε για λίγο, να σηκώσουμε το βλέμμα μας ψηλά και να αφεθούμε στη μαγεία του.
Το Υπουργείο Πολιτισμού μας προσκαλεί ξανά να το απολαύσουμε από ξεχωριστά σημεία σε όλη τη χώρα - αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και μνημεία που ανοίγουν τις πύλες τους για το κοινό, ντύνοντας τη βραδιά με μοναδικές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Μια νύχτα που ο πολιτισμός συναντά τη μαγεία της φύσης, και η ομορφιά γίνεται κοινή εμπειρία.
Ας ανακαλύψουμε τους μοναδικούς τρόπους να απολαύσουμε την Αυγουστιάτικη Πανσέληνο!
Τι κάνει ξεχωριστό το «Φεγγάρι του Οξύρρυγχου»;
Η αυγουστιάτικη πανσέληνος, φέρει ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό όνομα: «Φεγγάρι του Οξύρρυγχου» (Sturgeon Moon). Η ονομασία αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά έχει τις ρίζες της σε μια μακρά παράδοση των αυτόχθονων Αμερικανών, οι οποίοι ζούσαν κοντά στις Μεγάλες Λίμνες και τη λίμνη Champlain στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, οι αυτόχθονες κοινότητες συνήθιζαν να ψαρεύουν κατά κόρον τον οξύρρυγχο, ένα μεγάλο ψάρι του γλυκού νερού που αφθονούσε στις περιοχές αυτές. Ήταν μια πολύτιμη πηγή τροφής και η αλίευσή του συνδεόταν με την αφθονία της εποχής. Έτσι, η πανσέληνος αυτού του μήνα πήρε το όνομά της από το χαρακτηριστικό αυτό ψάρι, ως φόρος τιμής στη σχέση ανθρώπου και φύσης.
Ο οξύρρυγχος είναι ένα εντυπωσιακό και αρχαίο είδος. Πολλοί τον αποκαλούν «ζωντανό απολίθωμα», καθώς η παρουσία του έχει εντοπιστεί σε απολιθώματα που χρονολογούνται πριν από 136 εκατομμύρια χρόνια. Είναι μακρόβιος, καθώς μπορεί να ζήσει έως και 150 χρόνια, ενώ η αναπαραγωγική του ωριμότητα έρχεται αργά: τα θηλυκά χρειάζονται περίπου 20 χρόνια για να αναπαραχθούν για πρώτη φορά και γεννούν μόνο κάθε τέσσερα χρόνια.
Παρότι σήμερα υπάρχουν περίπου 29 είδη οξύρρυγχου παγκοσμίως, οι πληθυσμοί τους έχουν μειωθεί δραματικά εξαιτίας της υπεραλίευσης, της ρύπανσης και της καταστροφής των φυσικών τους οικοτόπων. Η ιστορία του οξύρρυγχου, πέρα από την οικολογική της διάσταση, μας υπενθυμίζει πόσο βαθιά συνδεδεμένη είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα με το φυσικό περιβάλλον - και πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη να το προστατεύσουμε.
Το πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού
Για 25η συνεχόμενη χρονιά, το Υπουργείο Πολιτισμού μάς προσκαλεί να ζήσουμε τη μαγεία της Αυγουστιάτικης Πανσελήνου μέσα από έναν θεσμό που έχει καθιερωθεί ως σημείο αναφοράς στον πολιτιστικό χάρτη του καλοκαιριού. Το Σάββατο 9 Αυγούστου 2025, εκατοντάδες χώροι πολιτισμού σε όλη τη χώρα θα ανοίξουν τις πύλες τους στο κοινό, χαρίζοντας μια μοναδική εμπειρία κάτω από το ολόγιομο φεγγάρι.
Συνολικά 114 αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, μνημεία και ιστορικοί τόποι θα υποδεχθούν το κοινό, ενώ σε 71 από αυτούς θα πραγματοποιηθούν ειδικές εκδηλώσεις. Παράλληλα, 44 χώροι θα παραμείνουν ανοιχτοί αποκλειστικά για νυχτερινή επίσκεψη, προσφέροντας ελεύθερη είσοδο. Όλες οι δράσεις τελούν υπό τον συντονισμό της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Το πρόγραμμα εκτείνεται χρονικά από τις 8 έως και τις 13 Αυγούστου και περιλαμβάνει θεατρικές παραστάσεις, μουσικοχορευτικές βραδιές, αφηγήσεις μύθων, ξεναγήσεις και δράσεις αστροπαρατήρησης. Οι εκδηλώσεις διοργανώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων, με τη στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης και πολιτιστικών συλλόγων σε πολλές περιοχές.
Η νύχτα της Πανσελήνου του Αυγούστου είναι πάντα ξεχωριστή, όχι μόνο για την αστρονομική της σπουδαιότητα, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο συνδέεται με την πολιτιστική μας κληρονομιά. Μέσα από αυτόν τον θεσμό, το φως της σελήνης φωτίζει την ιστορία, την τέχνη και τη μνήμη, δημιουργώντας ένα μαγευτικό σκηνικό που ενώνει το παρελθόν με το παρόν.
Οι εκδηλώσεις στη Κεντρική Μακεδονία
Σας παρουσιάζουμε τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που θα λάβουν χώρα το τριήμερο στη Κεντρική Μακεδονία, καθώς και τους αρχαιολογικούς χώρους που θα παραμείνουν ανοιχτοί για να δούμε το μοναδικό θέαμα!
8 Αυγούστου
Αύλειος χώρος Βασιλικών Τάφων Αιγών
Εκδήλωση: «Αστρομουσική περιπλάνηση στις Αιγές. Ήχοι των Πιερίων στο φως της Σελήνης».
Βραδιά αστροπαρατήρησης στον αύλειο χώρο των Βασιλικών Τάφων των Αιγών, στο πλαίσιο του εορτασμού της αυγουστιάτικης πανσελήνου, σε συνεργασία με τον Αστρονομικό Σύλλογο Δυτικής Μακεδονίας. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί από μουσική.
9 Αυγούστου
Αρχαία Στάγειρα (Ολυμπιάδα, Δήμος Αριστοτέλη)
Ο αρχαιολογικός χώρος θα παραμείνει ανοιχτός για νυχτερινή περιήγηση από 20:00 έως 24:00.
Ιερό Άμμωνος Διός (Καλλιθέα, Δήμος Κασσάνδρας)
Εκδήλωση: Μουσικοχορευτική παράσταση με τους Les Lysistes. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη. Ο αρχαιολογικός χώρος θα παραμείνει ανοιχτός από 20:00 έως 24:00. Η εκδήλωση πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου Κασσάνδρας.
Σπήλαιο Πετραλώνων Χαλκιδικής
Το Σπήλαιο θα παραμείνει ανοικτό, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, από 20:00 έως 24:00.
Μουσείο Σπηλαίου Πετραλώνων Χαλκιδικής
Το Μουσείο Πετραλώνων θα παραμείνει ανοικτό, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, από 20:00 έως 24:00.
Αρχαιολογικός Χώρος Δίου
Εκδήλωση: «Μουσική Πανσέληνος» από τις 21:00 έως τις 23:00, δίπλα στη λίμνη του αρχαιολογικού πάρκου. Ο χώρος θα είναι ανοικτός από 20:00 έως 24:00.
Μακεδονικός Τάφος στο Δερβένι "Μακρίδη"
Το μνημείο θα παραμείνει ανοικτό από 19:30 έως 24:00.
Βυζαντινός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Χορτιάτης)
Εκδήλωση: «Αυγουστιάτικη Πανσέληνος στον Χορτιάτη», σπονδυλωτή εκδήλωση που περιλαμβάνει:
- Αρχαιολογική αφήγηση για το βυζαντινό μνημείο, σε συνδυασμό με αναγνώσεις υμνογραφικών χωρίων (19:30–21:00).
- Μουσική εκδήλωση με ακουστικές εκτελέσεις λόγιας μουσικής της Πόλης και παραδοσιακής μουσικής από τη Μικρά Ασία, σε διάλογο με αναγνώσεις ποιητικών αποσπασμάτων για την πανσέληνο (21:00–22:00).
- Συμμετοχική δραστηριότητα για την προφορική λαϊκή παράδοση του Χορτιάτη και το μνημείο (22:00–24:00).
Συνδιοργάνωση: Εφορεία Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης και Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη.
Αρχαιολογικός Χώρος Πέλλας
Ο χώρος θα παραμείνει ανοικτός, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, από 20:00 έως 24:00.
Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας
Το Μουσείο θα παραμείνει ανοικτό, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, από 20:00 έως 24:00.
Αρχαιολογικός Χώρος Έδεσσας
Ο χώρος θα παραμείνει ανοικτός, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, από 20:00 έως 24:00.
Ναός Κοίμησης Θεοτόκου (Παλαιά Μητρόπολη Έδεσσας)
Ο χώρος θα παραμείνει ανοικτός, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, από 20:00 έως 24:00.
Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας
Εκδήλωση: «Ζηλεύω του φεγγαριού, που πάντα σεριανίζει» – τραγούδια και λόγια για φεγγάρια με την Ελένη Αναγνώστου και τη Σχολική Χορωδία Βέροιας.
10 Αυγούστου
Αρχαία Άκανθος (Ιερισός, Δήμος Αριστοτέλη)
Εκδήλωση: Μουσική βραδιά στη θέση «Αροβίγλι». Ώρα έναρξης 20:30.
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη. Ο αρχαιολογικός χώρος θα παραμείνει ανοικτός από 20:00 έως 24:00. Η εκδήλωση πραγματοποιείται σε συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων Περιβάλλοντος Ιερισσού.
Το αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων έχει ήδη αναρτηθεί και θα επικαιροποιείται για τυχόν αλλαγές. Η συμμετοχή είναι ελεύθερη για το κοινό και προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να βιώσουμε την πολιτιστική εμπειρία των μνημείων μας από μια διαφορετική, σχεδόν ποιητική, οπτική.
Πληροφορηθείτε αναλυτικά για το πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού εδώ!
Main Image Credits: AP Photo/Michael Varaklas
