Έως τις 15 Ιουνίου, το Πεδίον του Άρεως φιλοξενεί την τρίτη εκδοχή της έκθεσης Plásmata από τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Τα έργα παρουσιάζονται καθημερινά μετά τις 18:00, ενσωματωμένα με φυσικότητα στο τοπίο του πάρκου. Χωρίς να διαταράσσουν τη ροή της καθημερινότητας, απλώνονται ανάμεσα στη βλάστηση, τα μνημεία και τις διαδρομές, δημιουργώντας ένα περιβάλλον τέχνης ανοιχτό προς το κοινό. Η έκθεση προσκαλεί τον επισκέπτη σε μια εμπειρία ανακάλυψης, μετατρέποντας τον περίπατο σε μια ανεπιτήδευτη συνάντηση με τη σύγχρονη δημιουργία, σε άμεση σχέση με τον δημόσιο χώρο και τη φύση της πόλης.

Πρόκειται για μια υπαίθρια αναμέτρηση με την τέχνη, την ξεκούραση και τη συλλογική παρουσία στον δημόσιο χώρο. Όπως σημειώνει η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, πρόκειται για μια «μικρή γιορτή της τέχνης, του δικαιώματος στην τεμπελιά και την απραξία, της ανακουφιστικής δύναμης της συνύπαρξης». Τα έργα της έκθεσης εντάσσονται αβίαστα στο Πεδίον του Άρεως, όχι ακολουθώντας τις προβλεπόμενες διαδρομές, αλλά εισχωρώντας στις λιγότερο εμφανείς πλευρές του πάρκου – στα παρτέρια, στα περιθώρια, σε σημεία που συχνά παραμένουν αθέατα. Εκεί διαμορφώνεται μια νέα τοπογραφία, στην οποία οι επισκέπτες προσκαλούνται να περιηγηθούν και να συνδεθούν με το περιβάλλον με έναν διαφορετικό τρόπο.

Παράλληλα με την υπαίθρια έκθεση, τα Plásmata 3 συνοδεύονται από ένα ευρύ φάσμα πολιτιστικών και κοινωνικών δράσεων στο Πεδίον του Άρεως. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η παράσταση του διακεκριμένου Γάλλου χορογράφου Yoann Bourgeois, καθώς και ζωντανές μουσικές εμφανίσεις, DJ sets και εκπομπές από το stegi.radio, τον διαδικτυακό ραδιοφωνικό σταθμό της Στέγης. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης συζητήσεις ανοικτές στο κοινό, με τη συμμετοχή καλλιτεχνών, επιστημόνων, κατοίκων, εργαζομένων και ακτιβιστών, κινηματογραφικές προβολές μικρού και μεγάλου μήκους, εργαστήρια σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, καθώς και γαστρονομικές στάσεις με pop-up food spots και bars. Οι επισκέπτες καλούνται να εξερευνήσουν το πάρκο μέσα από διαδρομές που συνδέουν έργα τέχνης, αρχιτεκτονικά στοιχεία και εφήμερες εγκαταστάσεις. Η εμπειρία ολοκληρώνεται με τη χρήση της εφαρμογής Plásmata 3 app, που λειτουργεί ως ψηφιακός ξεναγός σε ένα ονειρικό περιβάλλον, γεμάτο αφηγήσεις, ήχους και μυστικά του πάρκου και της κοινότητας που το περιβάλλει.

Τα έργα της έκθεσης Plásmata 3 μοιάζουν να ανήκουν οργανικά στο Πεδίον του Άρεως, σαν να βρίσκονταν εκεί ανέκαθεν. Η παρουσία τους δεν είναι επιθετική, αλλά σχεδόν αυτονόητη, σαν να έχουν ριζώσει στον χώρο. Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης, με την Αναρχαιολογική Αναπαράσταση (2025), επανεφευρίσκει τον ρόλο της αρχιτεκτονικής μέσα από μια σειρά από κίονες, στους οποίους ο επισκέπτης μπορεί να καθίσει και να παρατηρήσει το τοπίο. Το έργο προτείνει μια queer ανάγνωση της αρχαιότητας, απαλλαγμένη από ιεραρχίες.

Στο Focus! (2024), ο Andreas Wannerstedt χρησιμοποιεί χιούμορ και ψηφιακή αισθητική για να σχολιάσει την αμφισημία ανάμεσα στο αληθινό και το τεχνητό. Μέσα από μια πολύχρωμη προτομή του στωικού φιλοσόφου Χρύσιππου, εξετάζει την ανθρώπινη αδυναμία απέναντι στις επιθυμίες. Η Ναταλία Μαντά παρουσιάζει το Mother (2023), ένα μυστηριώδες γλυπτό που θυμίζει αρχαιολογικό εύρημα - ή εξωγήινο κατάλοιπο. Η μορφή της μητέρας-θεάς μοιάζει να κυοφορεί κάτι νέο και άγνωστο, ισορροπώντας ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον.

Οι Joana Hadjithomas & Khalil Joreige με το Where Is My Mind? (2020) εμπνέονται από τον Σεφέρη, ανασυνθέτοντας μια τελετουργία μνήμης και απώλειας. Μέσα από αποσπασματικά ελληνιστικά αγάλματα και ψηφιακά στοιχεία, διερευνούν την έννοια της ελευθερίας και της διαχρονικής ταυτότητας. Η Έφη Γούση, στο Tectonic Riders (2025), φαντάζεται ένα τελετουργικό αναγέννησης σε έναν κόσμο μετά την καταστροφή. Νεαρά κορίτσια, μεταξύ αμαζόνων και ιέρειων, κινούνται μέσα σε ένα τοπίο γεμάτο μηχανικά και αρχαϊκά στοιχεία, αναβιώνοντας μνήμες ταυροκαθαψίων σε μια σύγχρονη μυθολογία.

Το Punkthenon (2022) των The Callas (Λάκης & Άρης Ιωνάς) επανερμηνεύει την αρχαιοελληνική αισθητική με punk διάθεση. Ξαπλωμένοι σε σεζλόνγκ, οι επισκέπτες παρατηρούν έναν αλλόκοτο Παρθενώνα, κατασκευασμένο από μάρμαρα του αθηναϊκού αστικού ιστού, σε ένα ειρωνικό σχόλιο για τη διαχρονικότητα και την τουριστική ταυτότητα της πόλης. Με το Beware of the Dogs (2001), οι ίδιοι καλλιτέχνες σατιρίζουν την επικοινωνιακή ασυμβατότητα ανθρώπων και ζώων, μέσα από μια σειρά σουρεαλιστικών χαρακτήρων που καταρρίπτουν τα όρια του ανθρώπινου.

Δείτε εδώ αναλυτικά τα έργα των καλλιτεχνών.

Στην καρδιά του Πεδίου του Άρεως, τα έργα της έκθεσης Plásmata 3 προσφέρουν μια πολυφωνική εμπειρία που εκτείνεται από την τεχνολογία ως τη φαντασία και από την παρατήρηση ως τη συμμετοχή.

Φέτος, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στον γιορτινό και συμμετοχικό χαρακτήρα της συνύπαρξης στον δημόσιο χώρο. Όπως τα έργα μοιάζουν να έχουν φυτρώσει οργανικά μέσα στο Πεδίον του Άρεως, έτσι και οι παράλληλες δράσεις της έκθεσης λειτουργούν ως ζωντανή προέκτασή της, συνθέτοντας ένα ιδιότυπο «κυνήγι θησαυρού» ανάμεσα στο πραγματικό και το φαντασιακό.

Το εναρκτήριο γεγονός είναι μια ιδιαίτερη performance που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Αθήνα: η ομάδα του Yoann Bourgeois παρουσιάζει το Opening - μια ποιητική, επαναλαμβανόμενη δράση γύρω από την έννοια της αιώρησης και της ελευθερίας (28 Μαΐου & 6–8, 13–15 Ιουνίου).

Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, το πάρκο μεταμορφώνεται σε θερινό σινεμά, φιλοξενώντας ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους από καταξιωμένους και ανερχόμενους δημιουργούς. Από τον Hayao Miyazaki και τον Victor Fleming μέχρι την Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη, τον Γιώργο Ζώη, την Έφη Παππά και τον Αργύρη Παπαδημητρόπουλο, οι προβολές απλώνονται ανάμεσα στα δέντρα, δίνοντας φωνή σε πολλαπλές οπτικές της πόλης και του ονείρου.

Παράλληλα, τα Plásmata 3 δίνουν χώρο σε δημόσιες συζητήσεις που εστιάζουν στο Πάρκο, τη Γειτονιά, την Πόλη και τα Κοινά. Καλλιτέχνες, ερευνητές, ακτιβιστές και κάτοικοι της περιοχής προσκαλούνται να μοιραστούν σκέψεις και εμπειρίες. Στις συναντήσεις συμμετέχει και ο Κοινωνικός Άτλας της Αθήνας, παρουσιάζοντας πορίσματα σχετικών ερευνών, όπως και η ομάδα Afrosocially, με καταγραφή δράσεων και οργανισμών της αφρικανικής κοινότητας της περιοχής.

Το κοινό δεν παραμένει θεατής: είναι παρόν και ενεργό, τροφοδοτώντας έναν διάλογο που ξεδιπλώνεται μέσα στο πάρκο – ένα τοπίο που γίνεται πεδίο ανταλλαγής, δημιουργίας και σκέψης.

Η γαστρονομία στα Plásmata γίνεται γέφυρα ανάμεσα στη γειτονιά γύρω από το Πεδίον του Άρεως και το ίδιο το πάρκο, προσφέροντας μια γευστική εξερεύνηση που συνδέει ανθρώπους και κουλτούρες. Pop-up bars και street food καντίνες φέρνουν αρώματα και γεύσεις που μας έχουν συνοδεύσει στην πόλη, δημιουργώντας μια μικρή γιορτή καθημερινής απόλαυσης.

Πέντε ξεχωριστά σημεία αναδεικνύουν αυτήν την ποικιλία: το Apoteka, σε συνεργασία με το stegi.radio, μεταφέρει την ενέργεια της Πλατείας Βικτωρίας μέσα από δροσιστικά cocktails, το Guerilla Chef Burger προσφέρει κλασικά burgers μαζί με μια ανατολίτικη νότα από τον Λίβανο, η Γαρδένια, το ιστορικό αναψυκτήριο του πάρκου, καλεί για ένα δροσερό διάλειμμα με ροφήματα και snacks, το Falafel Al Sharq σερβίρει αυθεντικό φαλάφελ και street food εμπνευσμένο από τη Μέση Ανατολή, ενώ η Vana Ba AfrikaCanteen φέρνει πικάντικες γεύσεις της αφρικανικής κουζίνας, συνδέοντας Κυψέλη με Γκάνα, Αιθιοπία και Μαρόκο.