Καθώς έχουμε μπει για τα καλά στις πιο ζεστές και καλοκαιρινές μέρες, το σώμα μας προσπαθεί να διεκδικήσει κάτι που του έλειπε έντονα τους τελευταίους μήνες: δηλαδή η βιταμίνη D. Γνωστή και ως «βιταμίνη του ήλιου», είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που επηρεάζουν τα πάντα, από το ανοσοποιητικό μας σύστημα μέχρι και την ποιότητα ύπνου και τη διάθεσή μας. Κι όμως παρότι ζούμε σε ηλιόλουστη χώρα, η έλλειψή της είναι πιο κοινή από όσο φαντάζεστε.
Γιατί αυτή η περίοδος είναι σημαντική;
O ήλιος πλέον κάνει την παρουσία του πιο έντονη και το σώμα μας «διψάει» να επανασυνδεθεί με το φως. Και κάπως έτσι αυτή η περίοδος γίνεται η πιο σημαντική για να ανεβάσουμε τα επίπεδα βιταμίνης D. Μετά από μήνες περιορισμένης έκθεσης στον ήλιο, τα αποθέματα της βιταμίνης D στον οργανισμό είναι συχνά χαμηλά. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν ο καιρός «ανοίγει», εμείς μπορεί να νιώθουμε ακόμη εξαντλημένοι, ευάλωτοι ή με πεσμένη διάθεση. Και όχι τυχαία.
Η βιταμίνη D δεν είναι μόνο για τα οστά και το ανοσοποιητικό. Παίζει καθοριστικό ρόλο και στη ψυχική ισορροπία, στη διάθεση, ακόμα και στον κύκλο του ύπνου. Ιδιαίτερα στις μεταβατικές εποχές όπως τώρα, η στήριξη που μπορεί να προσφέρει στο μυαλό και το σώμα είναι σημαντική.
Από την άλλη υπάρχει και η παγίδα. Όσο αυξάνεται η ηλιοφάνεια, πολλοί είτε είναι εκτεθειμένοι στον ήλιο για παραπάνω από το προτεινόμενο και χωρίς προστασία, είτε, αντίθετα, αποφεύγουν όσο το δυνατόν περισσότερο τον ήλιο. Στις δύο περιπτώσεις, η παραγωγή της βιταμίνης D δεν είναι τόσο αποτελεσματική όσο νομίζουμε. Το «κλειδί» λοιπόν είναι η σωστή έκθεση στον ήλιο, αλλά και η σωστή λήψη του κατάλληλου συμπληρώματος, τη σωστή ώρα.
Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη έλλειψη βιταμίνης D σε μία από τις πιο ηλιόλουστες χώρες;
Παρόλο που στην Ελλάδα απολαμβάνουμε ήλιο σχεδόν 350 μέρες τον χρόνο, το ποσοστό των ανθρώπων που εμφανίζουν ανεπάρκεια βιταμίνης D παραμένει εντυπωσιακά υψηλό, το οποίο φτάνει το 72,2% σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες. Πως γίνεται αυτό; Η σύνθεση της βιταμίνης D στο σώμα μας απαιτεί άμεση έκθεση του δέρματός μας στις ακτίνες UVB, τις ίδιες που σε υπερβολική δόση μπορούν να προκαλέσουν βλάβη. Επιπλέον οι άνθρωποι με πιο σκούρο δέρμα, που είναι συνηθισμένοι σε ορισμένους μεσογειακούς πληθυσμούς, χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να παράγουν την ίδια ποσότητα αυτής της βιταμίνης με κάποιον με ανοιχτόχρωμο δέρμα. Ο λόγος; Τα υψηλότερα επίπεδα μελανίνης είναι ρυθμισμένα έτσι ώστε να μπλοκάρουν τις ακτίνες UVB και κατά συνέπεια φιλτράρουν και τις ικανότητες του σώματος να συνθέσουν τη βιταμίνη.
Ποια είναι η κατάλληλη ώρα για να τη λάβουμε;
Όσο και αν η βιταμίνη D θεωρείται ότι παράγεται κυρίως με τη βοήθεια του ήλιου, η σωστή ώρα είτε μιλάμε για φυσική έκθεση είτε για συμπληρώματα, παίζει καθοριστικό ρόλο στην απορρόφησή της. Η χρονική στιγμή και οι συνθήκες είναι αυτά που κάνουν τη διαφορά.
Αν επιλέγετε φυσική έκθεση στον ήλιο
Η ιδανική ώρα για να ενισχύσετε τη φυσική παραγωγή βιταμίνης D είναι μεταξύ 11:00 και 13:00 όταν η ηλιακή ακτινοβολία είναι πιο έντονη. Δε χρειάζεται καμία υπερβολή. Ήδη 10-15 λεπτά έκθεσης στα χέρια, στα πόδια ή στο πρόσωπο είναι αρκετά για να ενεργοποιηθεί η σύνθεση αυτής της βιταμίνης στο δέρμα.
Αν παίρνετε βιταμίνη D σε μορφή συμπληρώματος
Η καλύτερη ώρα για να τη λάβετε είναι το πρωί ή το μεσημέρι, σε συνδυασμό με ένα γεύμα που περιέχει καλά λιπαρά, όπως αβοκάντο, ελαιόλαδο, ξηροί καρποί ή λιπαρά ψάρια. Ο λόγος; Η βιταμίνη D είναι λιποδιαλυτή για αυτό και απορροφάται πολύ καλύτερα όταν καταναλώνεται με τρόφιμα πλούσια σε λίπος. Αποφύγετε τη λήψη της, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου.
